Categorie in de kijker: Design Research

Tussen de vele categorieën van de Henry van de Velde Awards, de belangrijkste designprijzen van België, zetten we vandaag een minder bekende in de kijker: Design Research. Hier draait alles om onderzoek via design. Wat betekent dat nu precies? Waarom is het belangrijk? En valt jouw onderzoek hieronder? Wij leggen het je uit en geven inspirerende voorbeelden van eerdere winnaars.

Sinds 1 april zijn de inschrijvingen voor de Henry van de Velde Awards opnieuw geopend: de kans om je innovatieve designproject in de kijker te zetten. Elk jaar winnen vernieuwende projecten in diverse categorieën, zoals Business Innovation, Consumer en Graphics. Een minder bekende, maar minstens zo waardevolle categorie, is Design Research.

Design Research beloont zinvolle, inspirerende en visionaire concepten en scenario’s die ontstaan vanuit een stevig onderbouwd ontwerponderzoek. De mens staat centraal, en de concepten verkennen toekomstgerichte scenario's voor mens en planeet.

Het draait hierbij niet om het ontwerp alleen, maar vooral om het onderzoeksproces erachter. Door actief te ontwerpen en te experimenteren ontstaan nieuwe inzichten die leiden tot praktische en waardevolle innovaties. In deze categorie is ontwerpen geen doel op zich, maar een manier om nieuwe kennis en mogelijkheden te ontdekken. Denk aan:

Materiaalonderzoek: experimenten met duurzamere en/of nieuwe materialen
Technologische innovatie: slimme oplossingen die het leven (kunnen) verbeteren
Sociale impact: praktische antwoorden op maatschappelijke uitdagingen

Zo pakten eerdere winnaars het aan:

2025: Phonobet

Designer: Walda Verbaenen
Partners: MAD-Research, PXL-MAD School Arts / UHasselt (onderzoeksgroep READSEARCH)

Een alfabet met herkenbare lettervormen dat helpt bij de juiste uitspraak van onbekende talen. Door visuele aanpassingen van letters ondersteunt het ontwerp anderstaligen bij taalverwerving.

De jury: "Speels, mooi, uitnodigend, maar zo intuïtief en raak."

2025: Hoe maak ik mijn gebouw toekomstgericht?

Designbureau: archipelago architects
Opdrachtgever: OVAM
Partners: CERAA

Een praktische gids voor opdrachtgevers die hen ondersteunt om toekomstgericht te bouwen en verbouwen, gericht op duurzaamheid en efficiënt gebruik van grondstoffen en energie.

De jury: "Een echt monnikenwerk. De OVAM wist een diepgaand onderzoek naar toekomstbestendige bouwvormen in een handig overzicht te gieten."

Phonobet, systeem tweeklanken. Identieke tweeklanken kunnen opgebouwd zijn uit verschillende letters, zoals in dit voorbeeld ‘ei’ en ‘ij’ of ‘au’ en ‘ou’.

2024: Atlas of Lost Finds

Designbureau: Unfold
Partners: Alexandre Humbert & Collectief Atlas of Lost Finds
Een onderzoek dat verloren gegaan cultureel erfgoed opnieuw betekenis geeft door digitale technologieën en samenwerking met lokale gemeenschappen.

De jury: "De jury waardeert het goed beargumenteerd, diepgaand, veellagig onderzoek dat vertrekt vanuit een maatschappelijke vraagstelling. Dit project heeft bovendien een emotionele lading en betrekt de hedendaagse lokale bevolking in een erfgoedproject over generaties heen."

2023: No Time To Waste

Designer: Isabeau Goddé

Een onderzoek naar het gebruik van textielafval (pluis) als waardevolle grondstof. Met nieuwe toepassingen zoals pluisgarens en pluisblokken wil het project afval verminderen en bewustwording creëren.

De designer: “Een Henry van de Velde Award winnen was een droom van mij. Dankzij de prijs ontving ik waardevolle feedback van mensen uit de sector. Bovendien kreeg ik er een nieuw netwerk bij én extra zichtbaarheid in de pers.”

Atlas of Lost Finds - Felideo - Oli Turnpenney, Unfold © Wim Knapen © wim knapen

2022: Ecology of Colour

Designers: Heleen Sintobin & Maria Boto (Laboratorium KASK & Conservatorium, HOGENT & Howest)

Een onderzoek op het snijpunt van kunst, design en biotechnologie dat een duurzame toekomst voor kleurproductie onderzoekt door ecologische pigmenten uit microalgen en natuurlijke structurele kleuren te ontwikkelen.

De jury: "Dit onderzoek identificeert de milieu-impact van de kleurenindustrie en creëert de verschuiving naar een duurzame benadering van kleur."

No Time To Waste

Inschrijven voor de wedstrijd:

Heb of werk je aan een product, dienst of onderzoek dat via design nieuwe inzichten oplevert of maatschappelijke en technologische vooruitgang stimuleert? Dan maak je kans op een Henry van de Velde Award in de categorie Design Research. Heb je een ander project ontwikkeld, dat eerder past in een van de andere acht categorieën (Business Innovation, Consumer, Crafts by Bokrijk, Digital Design, Environment, Graphics, Habitat of Spaces)? Dan kan je uiteraard daarbinnen indienen.

De wedstrijd staat open voor ontwerpers en opdrachtgevers uit Vlaanderen of voor projecten met een duidelijke Vlaamse link.

Inschrijven is gratis en volledig online via henryvandevelde.be, van 1 april tot en met 27 mei om 23u59 op henryvandevelde.be.

Good to know:

Je kan een project maximaal in twee categorieën indienen.
Zorg voor een duidelijke motivatie waarom jouw project een meerwaarde biedt binnen de gekozen categorie(ën) en welke impact het heeft.
Meerdere projecten indienen? Dat kan zeker!

Grijp deze kans om je werk in de kijker te zetten, je netwerk uit te breiden en nieuwe samenwerkingen aan te gaan. Laat zien dat jouw onderzoek het verdient om erkend én beloond te worden met een prestigieuze Henry van de Velde Award.